گفتگو با علی سرزعیم:
کتابهای زیادی درمورد دیدگاههای لیبرتارین و چپ چاپ میشود. طبیعی است که جامعه دانشگاهی و فکری ایران بهسمت یکی از این مکاتب میروند. در این میان جای خالی افرادی احساس میشد که آستین بالا بزنند و بگویند مساله اصلا ایدئولوژیک نیست و بخش زیاد آن فنی است.یکی از علل برداشت عمومی نادرست از مبانی علم اقتصاد، به ویژه سازوکار اقتصاد بازار و نقش دولت در آن، کم کاری اهل دانش اقتصاد است. اقتصاددانان تاکنون نتوانسته اند آن چنان که باید مبانی و یافته های علم اقتصاد را به زبانی ساده به جامعه معرفی کنند؛ و به همین دلیل، کژفهمی در خصوص مبانی علم اقتصاد و سازوکار بازار امری شایع است. نظریۀ اقتصادی دولت، نوشتۀ نیکولاس بار، استاد برجستۀ اقتصاد در مدرسۀ اقتصاد لندن، کتابی است درسی و جامع که به موضوعات مطرح در حوزۀ رفاه اجتماعی و نگرانی های روشنفکران دربارۀ آنها می پردازد. نویسنده در جدالی فکری با چپ گرایان از یکسو و طرفداران افراطی بازار از سویی دیگر، با اتکا به دانش اقتصاد، از چهارچوبی متقن برای نظرات خود بهره می گیرد. همان گونه که او در جای جای کتاب عنوان می کند، نقش دولت در اقتصاد بیش از آنکه موضوعی ایدئولوژیک باشد، مسئله ای فنی است و تلاش عده ای برای ایدئولوژیک کردن آن از عدم تفتن آنان به موضوعات فنی ناشی می شود. نویسنده تلاش می کند با بهره گیری حداقلی از روابط ریاضی، ایده های اصلی خود را مطرح کند و با فراست کامل به نقدهای رایج برحسب مبانی ترسیم شده پاسخ گوید
کد خبر: ۳۹۵۲۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۹
حتی اگر دزدها از بیت المال و خائنین را کنار بگذاریم:
ادعاهای عجیب و غریب نامزدهای انتخاباتی در مناظره در مورد تورم و نقدینگی در روزهای منتهی به انتخابات هشتم تیر باعث ایجاد بهت و حیرت بیشتر ناظران اقتصادی میشود. آمارهای غلط کم بود، ادعاهای عجیب و غریب نامزدهای انتخاباتی هم اضافه شده و این روزها بر بهت و حیرت ناظران اقتصادی افزوده است. در میان بعضی از نیروهای سیاسی، این چالش حادتر است و برخی نامزدها که دستکم نیمی از رجال تایید صلاحیت شده برای رقابتهای پیشرو را در برمیگیرد با مبانی علم اقتصاد، روش آن و نهادهای جهانی ناظر بر ارزیابی علمی تحولات اقتصادی کشورها مشکل دارند و همین موضوع، کشور را دوباره به مباحث روزهای نخست انقلاب بازمیگرداند و دوباره روز از نو و روزی از نو!
کد خبر: ۳۹۵۱۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۲
بازار بی پناه و نامزدهای کم اطلاع:
«بورس تهران» واژه جذابی است که به علت داشتن فعالان پرشمار آن، میتواند کلید واژهی شعارهای انتخاباتی کاندیداها باشد و همانطور هم شده است؛ بازاری بیپناه که این روزها متاثر از سیاستهای غلطی است که در برخی از بخشهای اقتصادی دولت سیزدهم بنا گذاشته شده و البته عقبهای در دولت دوازدهم دارد که هیچ سهامداری خاطرات آن را فراموش نکرده است.
کد خبر: ۳۹۵۱۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۵
وحید شقاقی شهری:
چالش بعدی، تحریمهای اقتصادی است که از دهه ۹۰ معیشت و اقتصاد ایران را به شدت تحت الشعاع خود قرار داده، به طوریکه بواسطه تحریمهای اقتصادی و ضعف مدیریت و سیاستگذاریهای کلان اقتصادی، شاهد عقبگرد در جایگاه و رتبه ایران در اکثر شاخصهای اقتصادی هستیم .در نوامبر ۲۰۲۴ (آبانماه ۱۴۰۳) یعنی چند ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران، انتخابات آمریکا شروع خواهد شد و شواهد و قرائن نشان از پیروزی کاندیدای حزب جمهوریخواهان – ترامپ- است. تجربه تلخ تحریمهای دوره ترامپ با اتخاذ راهبرد فشار حداکثری هنوز از اذهان ایرانیان پاک نشده و طی سخنرانیهای اخیر، وی همچنان بر تشدید تحریمهای نفتی بر ایران و فشار بر چین برای کاهش واردات نفت از ایران تاکید دارد.
کد خبر: ۳۹۵۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۲
تحلیل لیلاز از اولویتهای دولت آینده:
سعید لیلاز، تحلیلگر مسائل اقتصادی، بیان داشت که، دولتی که میخواهد تشکیل شود صرف نظر از هر گرایش سیاسی که دارد، مهمترین وظیفهاش این است که در حوزه اقتصاد کلان نه تنها راه آقای رئیسی را در مسیر رشد اقتصادی مثبت و بهبود فضای کسب و کار که انصافا خوب کار کردند ادامه دهد و آن را تعمیق کند. دولت بعدی باید بلافاصله قدرت خرید تودههای مردم را بر اساس تورم و میزان رشد اقتصادی که در سالهای گذشته اتفاق افتاده ارتقا دهد. باید به سمت آشتی ملی برویم و با بهرهگیری از توان این آشتی ملی ناترازیهای ایجاد شده در حوزههای مختلف اقتصاد را که تبدیل به ابر بحران امروز کشور شده رفع کنیم. وقتی قلب مردم را در حوزه اجتماعی و فرهنگی و کمرشان را در حوزه اقتصاد میشکنید چگونه میتوانید از آنها فداکاری بخواهید؟ حکومت باید به خواستهها و گرایشهای فرهنگی و اجتماعی مردم که بسیار هم معتدل اصولی و متدینانه است، احترام بگذارد. نه اینکه بعد از انتخابات این مردم شریف را به بی اخلاقی، بیعفتی و بیحجابی متهم کنیم. این نهایت ناامیدی پراکنی و بازگشت به عقب است.
کد خبر: ۳۹۵۱۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۱
سید شمس الدین حسینی :
سید شمس الدین حسینی نماینده مجلس بیان می دارد که ایران از نظر اقتصادی، کشوری ثروتمند است و اگر بخواهیم از این ثروت درآمد کسب کنیم و منجر به جهش اقتصادی شود، باید وضعیت خودمان درباره سه آیتم حمایت، قیمت گذاری و نظارت را حل کنیم. وقتی می گوییم بورس درست کار نمی کند. چون سازوکارش درست نشده است. وضعیت حمایت و قیمتگذاری و نظارت برهم می ریزد. آن وقت مثلا ما مقرره در خصوص منع معامله با اطلاعات نهانی داریم اما معامله با اطلاعات نهانی هم صورت می گیرد.
کد خبر: ۳۹۵۰۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۹
امام خميني و صنعت؛
ضدیت انقلاب اسلامی با طبقه سرمایه دار صنعتی در ماجرای مصاره ها و بعد از آن، محصول غلبه « ایدئولوژی بر نظریه » و « احساس بر اندیشه » و نهایتا به هم خوردن توازن نیروهای اجتماعی به نفع هواداران ایدئولوژی چپ اندیش و ضد سرمایه داری بود. شور بختانه، در یک اتفاق نادر تاریخی، قاطبه نیروهای سیاسی و اجتماعی ایران در ائتلافی فراگیر در جبهه مقابل کارخانهداران و صاحبان صنایع بزرگ قرار گرفتند. این همان جایی که «ساختارها» بر«کارگزاران» تاثیر می گذارد و توده های طغیان کرده در فضای بحرانی، لزوما منطبق با اندیشه رهبران عمل نمی کنند و یا از آنان فرمان نمی برند!
کد خبر: ۳۹۵۰۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۶
واکاوی تعلل در عدم تحقق فرمان رهبری درمورد واگذاری خودروساز های دولتی؛
امروز بیش از نیم قرن از صنعت خودروسازی ایران میگذرد، اما کشورمان هنوز درحال دست و پا زدن برای تبدیل شدن به خودروسازی مطرح در جهان است حال آنکه کشورهای آسیای شرقی موفق شده اند درکمتر از دو دهه به جمع خودروسازان مطرح دنیا راه پیدا کنند. تغییر ساختار و بنیان این خانه در حال ویرانی و واگذاری مدیریت آن به بخش خصوصی اگر چه چند سالی است به سرتیتر رسانهها و کلیدواژه دولتمردان و صاحبنظران تبدیل شده، اما درعمل پرونده واگذاری مدیریت خودروسازها به بخش خصوصی با کلیدواژه «اهلیت سنجی» از وزیری به وزیر دیگر منتقل میشود بی آنکه اقدام جدی صورت گیرد. برکسی پوشیده نیست که امروز صنعت خودروسازی ایران بیش از آنکه یک بنگاه اقتصادی باشد تبدیل به یک بنگاه سیاسی شده است از این رو مشکلات با قوت برجای خود باقی مانده اند به شکلی که مدیران عامل بزرگترین و مطرحترین خودروسازیهای جهان همچون بنز و تویوتا نیز در صورت قرار گرفتن بر راس کارخانجات خودروسازی بزرگ ایران، نه تنها نمیتوانند کاری از پیش ببرند که خیلی زود به ناکارآمدی متهم خواهند شد. خیلی شفاف عرض میشود که متاسفانه برخی افراد و جریانات در این آشفته بازار در حال چریدن هستند و در مقابل بسیاری از تغییرات مقاومت میکنند. تنها در ۴۰ روز نخست امسال، رهبری دست کم چهار بار بر ضرورت موضوع مشارکت مردم، تولید و ضرورت سپردن امور به بخش خصوصی برخوردار از پشتوانه مردمی خلاق تاکید کردند. تأکیدهای مکرر و مستمر رهبری با تمرکز بر خصوصی سازی و کلید واژه «تولید» به ویژه در کمتر از ۲ ماه اخیر، نشاندهنده یک پیام واضح و حاکی از این اولویت حیاتی برای حال و آینده کشور است.
کد خبر: ۳۹۵۰۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۰
رحیم زائر کعبه؛
یک استاد دانشگاه در مقالهی خود پیرامون دلایل بروز پدیده بیکاری ارادی و عدم تمایل کارگران به کار به دلایل معیشتی نوشت: تا زمانی که دولت از مداخله در اقتصاد خصوصا در رابطه بین کارگران و کارفرمایان (دولتمحوری اقتصاد) دست برندارد؛ تورم بیرویه، نوسانات نرخ ارز و مالیات تورمی جزو آسیبهای همیشگی اقتصاد ایران خواهند بود.
کد خبر: ۳۹۴۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۹
دکتر پرویز خوشکلام خسروشاهی:
تورم یکی از چند معضل مزمن و مهم اقتصاد ایران طی نیمقرن اخیر بوده که به چالش ذهنی و عینی بسیاری از مردم، محققان، تحلیلگران، رسانهها و سیاستگذاران در این سالهای طولانی تبدیل شده است. یکی از پرسشهای مهم و همیشگی در این خصوص مربوط به ریشههای تورم است. پاسخی که غالبا و بهدرستی به این پرسش داده میشود آن است که ریشه تورم رشد بیرویه نقدینگی است. اما دینامیک رابطه بین تورم و نقدینگی از پیچیدگیهای زیادی برخوردار است و به آن سرراستی که بعضا تصور میشود، نیست. شاید هم به همین دلیل، کم نیستند کسانی که رابطه تورم و نقدینگی را به چالش میکشند و آن را چندان جدی نمیگیرند.
کد خبر: ۳۹۴۹۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۸
اثرات دو رویداد مهم داخلی بر اقتصاد:
با توجه به پیش رو بودن انتخابات ریاست جمهوری در ایران، انتظار میرود که بازارهای مالی کشورمان تحت تأثیر عوامل متعددی قرار بگیرند. همچنین، تغییرات در فضای سیاسی آمریکا که به ایران مرتبط است، نیز ممکن است اثراتی بر بازارهای مالی ایران داشته باشد. از آنجایی که اولین مناظره انتخاباتی در آمریکا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار میشود، باید منتظر دیدگاهها و بیانیههای کاندیداها نسبت به سیاستهای خارجی و ایران باشیم.
کد خبر: ۳۹۴۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۸
دکتر فرزین رئیس کل بانک مرکزی:
متاسفانه سیاستهای نادرست و صد البته قابل نقد بانک مرکزی و وزارت اقتصاد، دسترسی به اعتبارات خرد و وامهای معیشتی در کشور را با بحران مواجه کرده است. متضرر اصلی این داستان هم اقشار ضعیف جامعه هستند. ربا در بازار به صدی هفت رسیده و رئیس کل بانک مرکزی از لزوم استفاده از ابزارهای نوین برای تامین مالی حرف میزند؟ آقای بی خیال و کم خیال، کافی است بحث امحال بدهیها را تبیین وضعیت نموده و منابع در بند را به سمت اعتبارات خرد گرایش دهید. معنی ندارد که شهروند برای گرفتن صد میلیون وام هزار جور گربه رقصانی شود (وزارت اقتصادیها و جناب فرزین اسمش را گذاشته اند اعتبار سنجی) و در نهایت هم مجبور به گرفتن نزول از بازار گردد. حرمت شرعی این کار هم صد درصد بر گردن جناب فرزین و جناب خاندوزی است. اگر لازم باشد با بیوت آیات عظام در این خصوص مکاتبه صورت خواهد گرفت. واقعا جای تاسف دارد که مدیران ارشد اقتصادی کشور بوی گند ربا را نمیشنوند و به فکر ابزارهای نوین هستند؟
کد خبر: ۳۹۴۹۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷
دکتر حمیدرضا قاسمی، پژوهشگر برنامه ریزی توسعه:
بودجه ۱۴۰۳ به گونهای مبهم و غیرشفاف با دستاوردهای نامعلوم تنظیم شده که به راحتی میتوان استنباط نمود که تشدیدکننده فقر است؛ ۸ میلیون نفر خانواده فقیر داریم! و بودجه کشور، سال به سال در حال عقب نشینی از ماموریتها و تعهدات خود در برابر فقرا است. اعداد و ارقام بودجه ۱۴۰۳ نشان میدهد به قیمت ثابت سال ۹۵، بودجه برای هر ایرانی معادل ۵ میلیون هزینه میکند که دقیقا برابر با رقمی است که دولت سال ۹۵ برای هر ایرانی هزینه میکرد؛ در حالی که از سال ۹۵ تاکنون به جمعیت فقیر کشور ۱۰ میلیون نفر اضافه شده است. ادعا میکنم که این بودجه به ابزاری برای تولید و توزیع رانت تبدیل شده است. نحوه مصرف منابع ناشی از هدفمندی یارانه ها، در بودجه مشخص نیست. بودجه برای مقابله با فقر، هیچ دستاوردی ندارد. انکار رابطه نقدینگی و نرخ ارز، بر تورم، بسیار خطرناک است. انتظار رشد اقتصادی که مستقیم بر معیشت مردم تاثیر گذارد، بیهوده است. بر اساس توضیحات دکتر قاسمی باید پرسید که با سند بودجه مواجه هستیم یا دیگ آش؟ آشی که مجلس کم خاصیتی مثل مجلس یازدهم بارگذاشت.
کد خبر: ۳۹۴۹۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷
مرتضی افقه:
مرتضی افقه درباره انتظارات از تیم اقتصادی دولت چهاردهم و اولویتهای اقتصادی که باید در دستور اول کار این تیم قرار بگیرد، اظهار کرد: در شرایط فعلی بهویژه از یک دهه اخیر مشکلات نمود اقتصادی دارند، اما از ریشه غیراقتصادی نشات گرفتند؛ بنابراین معتقدم دامنه تاثیرگذاری تیم اقتصادی از جمله رئیس کل بانک مرکزی، وزیر اقتصاد، رئیس سازمان برنامه، وزرای صمت و انرژی تا زمانی که مشکل تحریمها، FATF، روابط مالی و تجاری کشور حل نشود، بسیار محدود است. او تاکید کرد: قطعا قبل از اینکه وزیر اقتصاد قوی داشته باشیم به وزیر امور خارجه قوی نیاز داریم. وزیری که در مذاکرات توانمند باشد و نسبت به روابط بینالملل شناخت کافی داشته باشد.
کد خبر: ۳۹۴۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷
فردین علیخواه جامعه شناس :
شنیده و گفتهایم «خدا هیچ پدری را شرمندهٔ زن و فرزند نکنه» ولی در این نوشته به این امر پرداختهام که «خدا هیچ فرزندی رو شرمنده پدر و مادرش نکنه» چون این روزها فرزندان هم شرمنده والدین خود هستند؟! این روزها فرزندان میانسالِ بیکار شرمنده والدین خود هستند، مدیر عامل شرکت شرمنده کارکنان خود است، ناشر شرمنده مؤلف یا مترجم است، مشتری شرمنده خواروبارفروش و یا قصاب محل است، معلم شرمنده دانشآموزان است. هر کس به شکل و طریقی شرمنده آن دیگری است. در این بین، همچنان به انتظار نشستهایم تا شاید اندکی شرم در کسانی ببینیم که این وضعیت را برای ما رقم زدهاند. دستگاه تولید شرمندگی چه زمانی اندکی شرم خواهد کرد؟»
کد خبر: ۳۹۴۸۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۳۰
محمدعلی دستمالی:
ایران نه تنها به رویای بلندپروازانه سوئیس اسلامی و ژاپن اسلامی جامعه عمل نپوشاند، بلکه از کشورهای منطقه نیز عقب افتاده و مسیر پیش رو، مبهم و مه آلود است . حتی وظایف مربوط به ایران پیشرفته و پیشرو هم گویا دارد به فراموشی سپرده می شود.ایران در برابر غرب گارد گرفته، اصراری به حضور در باشگاههای جهانی ندارد و دارای یک اقتصاد رانتییر و نفت محور است که حساب و کتاب مالیاتی روشنی هم ندارد و با بازارهای جهانی، رابطه تجاری شایان توجهی ندارد. اما یکی از اشتراکات و شباهتهای مهم نظام اقتصادی ترکیه و ایران، این است که هر دو آنها، به طور مداوم، دچار بیماری تورم فزاینده هستند و این وضعیت، منجر به افزایش شکاف طبقاتی، بالارفتن آمار فقرا و غفلت از آهنگ توسعه میشود.چرا باید نرخ دلار آمریکا در ایران و در یک بازه زمانی ۲۳ ساله ۸۰ برابر شود اما در همین مدت در ترکیه، تنها ۲۰ برابر افزایش پیدا کند؟ آیا همین مثال ساده نمی تواند اثبات کند که جایگاه ایران، علاوه بر جهان، در منطقه نیز به طور کامل تضعیف شده است؟
کد خبر: ۳۹۴۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۰
طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس:
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه خلق پول عامل تورم است گفت: صبح به صبح که از خواب بلند میشویم ۶-۷ هزار میلیارد به نقدینگی کشور اضافه میشود
کد خبر: ۳۹۴۷۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۴
رییس موسسه مطالعات انرژی:
رییس موسسه مطالعات بین المللی انرژی از تدوین اولین سند امنیت انرژی ایران خبر داد و گفت: این سند در شورای عالی امنیت ملی مصوب شده و اجرای آن الزامآور است.
کد خبر: ۳۹۴۷۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۲
کاهش ارزش پول ملی:
تصویری از یک گردشگر روس در شبکههای اجتماعی منتشر شده و در حال وایرال شدن است او ۳۰۰ دلار را به ریال ایران تبدیل کرده و به علت حجم زیاد اسکناس ،مجبور است آن را با کیسه پلاستیکی حمل کند! سوال اینجاست که با عکس یادگاری یک گردشگر و مسخره بازی و تفریح یک خارجی مواجه هستیم یا بیان یک واقعیت از سقوط ارزش پول ملی و توهین به اقتصاد ایران؟
کد خبر: ۳۹۴۶۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۴
سهمی دهی رانتی یا سهو در برنامه؟
به تازگی و در نشست دوم اردیبهشتماه ۱۴۰۳ برخی کالاهای اساسی و نیز دیگر کالاهایی که مشمول دریافت ارز ترجیحی- ارزانتر از بازار آزاد و در سقف هر دلار معادل ۲۸۵۰۰تومان تعیین و برای اجرا به وزارتخانههای ذیربط با امضای آقای مخبر ارسال شده است. یکی از شگفتیهای این مصوبه درباره «واردات شکر تصفیه شده» است که مشمول تخصیص ارز ترجیحی شده است. واقعیت این است که هیات دولت در این تصمیم تحت هر شرایطی که بوده یک خطای بزرگ و یک ظلم اقتصادی را مصوب کرده است. کارشناسان میدانند واردات شکر تصفیهشده بیش از سه دهه است حذف شده و واردات شکر تصفیه نشده نیز با تعرفه های قابل قبول میتوانسته وارد شود. حالا با این مصوبه، شماری از کارخانههایی که با ورود شکر تصفیهنشده و گرفتن حقالعمل شکر وارد شده را تصفیه میکردند، از حیز انتفاع افتادهاند. همچنین دولت باید پول بیشتری برای واردات شکر تصفیه شده، پرداخت کند.
کد خبر: ۳۹۴۶۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۲